Pourquoi et comment aborder la question de l’évaluation de l’impact social
La question de l’évaluation n’est pas nouvelle. Cependant, l’objet de l’évaluation s’est modifié au fil du temps. Il semble bien qu’on soit passé d’un souci d’information des parties prenantes concernées, à une justification des moyens utilisés, puis à une démonstration de l’efficacité de l’action pour aujourd’hui en arriver à devoir démontrer via des indicateurs d’impact la capacité à répondre à certains besoins sociétaux.
Ce qui change également c’est le fait que la question de l’évaluation est portée par de nouveaux acteurs. Les financeurs publics attendent de plus en plus une démonstration d’impact pour justifier leurs décisions contractuelles. Les financeurs privés philanthropiques adoptent une posture d’investisseur qui, au-delà des traditionnels paramètres de risque et de rendement, exige désormais aussi une indication de l’impact social créé. Enfin, le modèle même d’entreprise d’économie sociale est fragilisé par l’arrivée d’entrepreneurs sociaux qui ne semblent pas s’embarrasser des modes de gouvernance (décision, affectation des profits) et qui même véhiculent le message selon lequel l’important, c’est l’impact (sous-entendu : il ne faut pas trop perdre de temps avec ces complications organisationnelles « inutiles »).
La question de l’« impact social » est donc au cœur des préoccupations des entreprises de l’ESS. Il nous a semblé donc important, en travaillant sur le projet Vises, de coucher sur papier POURQUOI et COMMENT il est nécessaire d’aborder la question de l’évaluation de l’impact social.
Nous vous souhaitons une excellente lecture de notre plaidoyer.
zet anderen aan tot actie en tot het anders ondernemen.
Dit leidt op zijn beurt tot:
ConcertES is het overlegorgaan voor de organisaties uit de sociale economie. ConcertES verenigt zo 17 federaties uit de sociale economie die actief zijn in Wallonië en Brussel.
Het VISES project (Maatschappelijke Impact valoriseren in de sociale ondernemingen) is een logisch vervolg op het project DESIR (Développement de l’économie sociale interrégional), dat heeft geleid tot onuitgegeven vormen van synergie tussen twee knooppunten van netwerken in de sociale en solidaire economie: de CRESS in Nord-Pas de Calais en ConcertES in Wallonië. Onder meer hun beider observatoria werkten daarbij samen.
Het is de ambitie van VISES om deze samenwerking uit te breiden, door het partnerschapsdenken te ontwikkelen tussen de actoren op het terrein, de netwerken van ondernemingen en de actoren uit het onderzoeksveld, en wel op het vlak van een prioritaire uitdaging: de valorisatie van de sociale impact.
Dit project steunt zich op de statistische gegevens over de SSE. Die zijn beschikbaar dankzij de bronnencompilatie die in het kader van DESIR tot stand is gekomen. VISES stelt zijn gegevens beschikbaar voor bedrijven, aangevuld met andere informatiebronnen, en stemt ze bovendien af op hun strategisch beheer. Concreet wordt dit project een hulpmiddel voor elk bedrijf om zijn maatschappelijke impact te valoriseren en om een begeleidingssysteem aan te bieden. Het resultaat van dat werk zal de kennis over SSE verbeteren door meer informatie verschaffen over de realiteit in de SSE bedrijven.
In lijn met het DESIR-project breidt het VISES-project zijn geografische dekking uit naar Picardië en Vlaanderen via een partnerschap dat deze zones omvat. De maatschappelijke impact van de SSE speelt een dergelijk centrale rol dat het meer dan aannemelijk is dat dit project met andere Europese projecten rond deze thematiek zal aanknopen.
De sociale en solidaire economie (SSE) is een manier van ondernemen en van economische ontwikkeling, aangepast aan alle domeinen van menselijke activiteit waar privaatrechtelijke rechtspersonen zich bij aansluiten en die aan de volgende voorwaarden voldoen:
• Een beoogd doel anders dan enkel de winstverdeling
• Een democratisch bestuur
• Een beheer in overeenstemming met de volgende principes:
- De winst is voornamelijk bedoeld om de activiteit van de onderneming te behouden of te ontwikkelen
- De niet-deelbare, verplichte behouden reserves mogen niet uitgedeeld worden
Ze bestaat uit een geheel van ondernemingen in de vorm van coöperaties, mutualiteiten, unies, stichtingen en verenigingen, alsook commerciële ondernemingen die de principes van de SSE naleven.
